Drieka min Tweka
“Drieka min Tweka, wat heb je dan? Blote billen.” Een van de vele (nu) foute grappen van mijn vader. “Tweka” was een merk badkleding en tricotage uit Geldrop. Tweka werd te duur en ietwat oubollig en verdween daardoor in de jaren tachtig van de markt. Weverijmuseum Geldrop stelde een inzichtelijke expositie samen: ‘Duik in Tweka’. Het museum zelf is ook de moeite waard.
Een deel van de kleine musea in onze metropoolregio brengt onze industriële en culturele geschiedenis dichterbij, zoals Museum De Wieger in Deurne. Het museumgebouw is het voormalige woonhuis van de beroemde dokter, apotheker, schilder en schrijver Hendrik Wiegersma. Het pand, van de hand van Kropholler, was al jaren in gebruik als museum. Recent werd De Wieger, een lokale bijnaam, niet per se een koosnaam, volledig omgebouwd. Van imposante dokterswoning tot een museale ruimte waarin beeldende kunst tot haar recht komt. De collectie, de exposities, ze ademen in alles de sfeer waarin de (welgestelde) Wiegersma en zijn familie leefden en werkten.
Wiegersma en Deurne. Ze herinneren aan Coolen en Kortooms, en vooral aan zoon Friso. Ik bewonder “Telkens weer”, maar hij werd wereldberoemd in Nederland met Het Dorp. Dat dorp vind je niet meer terug, De metropoolregio wel.
-31 juli 2024-
Bastani
De ‘Stadspoort’ in Eindhoven is een onopvallende hoek aan de Keizersgracht. Even verderop De Regent en de Emmasingel. Prachtige namen voor bekende plekken die bijna niemand kent bij naam. In die Stadspoort een ijssalon van naam: Bastani. ‘Bastani’ is niet een Italiaanse familienaam, maar is het Perzische woord voor ijs. What’s in a name?
Wat bastani inhoudt kun je ontdekken in Tilburg, aan de Havendijk, ter hoogte van de draaibrug. Daar, met het zicht op het water richting Piushaven, ontstond een onverwacht romantische plek. Dat komt door de Iranese vluchteling Vittorio (?) Desikan. Hij plaatste er enkele jaren geleden zijn kleine horeca-aanhanger met zijklep. Hij noemt het wagentje een ‘buitenhuiskamer’. Vittorio verkoopt er Perzische koffie, thee en ijs met cake. De gemeente betegelde de ‘pleisterplaats’ (Karavansara) en plaatste betonnen banken. Desikan legt er Perzische kleden over en bouwt de plek dagelijks uit. Oude meuk, maar mooi gepresenteerd. Inmiddels staat Vittorio ook bekend om zijn verhalen en gedichten waarmee hij de reputatie van zijn geboorteland eer aandoet. Karavansara werd een hit.
Het ijs is heerlijk. Het doet denken aan yoghurt-kersen, maar voller van smaak en textuur. En vooral: wat gember, iets van saffraan en nog wat. ‘Wat’ blijft echter een keukengeheim.
-26 juli 2024-
Van Brunschot
In de rij van agent, brandweerman of copiloot paste niet een man in stofjas met een potlood achter het rechteroor. Maar toch. Ooit wilde ik zoiets.
Op woensdag bezorg ik 9 Veldhovenaren maaltijden. Soms warm, meestal koelvers. Het bezorgen zelf neemt drie-vier minuten in beslag. In die tijd ben je bij de meesten het enige gesprek van de dag. Je trekt de stembanden uit de kreuk, en soms verschijnt een glimlach uit een vergeten hoek. Dat lukt het beste aan de hand van het bestelformulier. Je wijst op nieuwe gerechten, ziet toe op een gevarieerde keuze. Je houdt afstand, al raak je na enige tijd toch wat vertrouwd met vaste klanten.
Van Brunschot was een kruidenier, maar vooral een bezorger. Wekelijks haalde hij de boodschappenboekjes op. Al snel kende hij de voorkeuren van de klant en controleerde de bestelling. Tegen het weekend werd die thuisbezorgd, vaak met telefonische nabestellingen.Uiteindelijk heb ik dus de baan van m’n dromen. Onderweg rijden allerhande collega bezorgers rond zoals AH en Jumbo. Picknick steelt de show. Met afstand op 1 staat nog steeds de stationcar van Van Brunschot. Zo’n bestelauto was Not done buiten de lokale middenstand, maar ik had mijn keuze al gemaakt.
-18 juli 2024-
Hohe Messe
Hoog tijd voor een concert. De Hohe Messe hadden we nog niet gehoord. Uitvoerenden waren Het Koor en Orkest van Collegium Vocale uit Gent. Die kennen we van hun loepzuiver geluid, dus op naar het Concertgebouw.
Hoewel ik mij geen ‘boertje van buten’ voel, mag ik me graag kleden voor de gelegenheid. Tijdens een matinee is dat casual sjiek. In de zaal vielen de enorme verschillen in kledingstijl op. Enerzijds jonge dames in donkerblauwe jurken, heren in behoorlijk deftige pakken. Overdressed voor de tijd van de dag. Anderzijds sportbroeken, zware kousen. Jacks getuigden van een natte zomer. De omroeper verklaarde de oorzaak van de verschillen: het concert was georganiseerd voor leden van “Vrienden van de Fiets” en leden van het VvAA, vrienden van de automobiel.
Richting Centraal Station, ter hoogte van de draai in de Leidestraat, dacht ik aan Harry Mulisch. Ik zag hem er lopen, zo’n vijftig jaar geleden, en vroeg mij af of ik dit nationale voorbeeld van intellect en goede smaak een klein beetje op zijn plaats zou kunnen zetten. Met lichtbrabantse tongval vroeg ik hem enigszins gehaast: “Bent u hier ook een beetje bekend?” Hij was iets verbouwereerd, maar wees vriendelijk de weg naar het Americain.
-1 juli 2024-
System Fly
Soms is internetwinkelen heel leuk en kan zelfs een band ontstaan.tussen aanbieder en klant. De pakketdienst maakte in dit verhaal daaraan bijna een einde. Dus toch maar naar de winkel.
..
| 19 februariBeste verzender, Bedankt dat u contact met ons heeft opgenomen. Uw e-mail is belangrijk voor ons en we streven ernaar om u binnen 1 werkdag te antwoorden. Met vriendelijke groeten, Het Swatch Online-team |
| Goedemorgen Willem Hornman, Bedankt voor uw bericht. Wij helpen u graag verder! Helaas hebben we momenteel geen Swatch-winkel in Eindhoven. We zijn hier echter om u te helpen bij het maken van uw keuze of om u de ontbrekende informatie te geven die u nodig heeft over de Sistem 51 Irony – Sistem Slate.U kunt het horloge altijd online bestellen. Als het niet bij u past, is er een gratis retourformulier om het naar ons terug te sturen en uw geld terug te krijgen (binnen 14 dagen). Laat het ons weten als u nog meer vragen heeft of hulp nodig heeft! ?… |
| Beste Willem Hornman,Bedankt voor uw bericht. We begrijpen dat het fijn is om de winkel te bezoeken! We hebben voor u contact opgenomen met onze collega’s van de winkel en gevraagd of het horloge beschikbaar is. Sistem Slate is helaas momenteel niet op voorraad in Rotterdam. Wij zouden onze collega’s van andere winkels kunnen vragen of zij hem willen versturen naar Rotterdam zodat u hem daar alsnog kunt verkrijgen. Zou u dat willen? Wij horen graag van u. … |
| Goedemorgen Willem, Bedankt voor uw mail. Wat jammer om te horen dat het horloge niet bevallen is als gewenst! Dit kan gebeuren, helaas. ik hoop dat u voor de rest fijn bent geholpen in Rotterdam, ons team daar is vaak van hoge kennis. Uw interesse in Sistem Fly is erg tof om te horen, ik zou daarin iets voor u kunnen betekenen. Wij hebben in ons voorraad 1 laatste model van Sistem Fly in Nederland op voorraad, wat ik zou kunnen doen is deze als laatste exclusief beschikbaar maken op onze webshop. Het is goed om te weten dat als ik dit online zet, dit voor iedereen is. Mocht u interesse hebben in de laatste ”Sistem Fly” in Nederland, laat het mij weten. Dan kan ik hem bijvoorbeeld om 11u vandaag online zetten met 1 stuk voorraad. Ik hoop van u te horen Willem! Met vriendelijke groet, Timothy |
Goedemiddag Willem,
Bedankt voor het snelle handelen! Ik heb het horloge al apart laten leggen en ga zorgen dat deze jouw kant op komt. Helaas is onze pakketdienst al geweest vandaag om 12:00 dus kon ik hem niet meer meekrijgen.
Ik stuur hem maandagochtend direct jouw kant op en dan verwacht ik dat hij dinsdag binnen is!
Alvast heel fijn weekend gewenst en bedankt voor het fijne contact.
…
Goedemorgen Willem,
Bedankt voor je terugkoppeling. Wij hebben zojuist voor jou gecheckt maar ik heb hem maandag al meegegeven met de post! Hij is weer teruggekomen (reden onbekend) en toen heb ik getwijfeld om hem zelf maar langs te brengen aangezien ik ook in Veldhoven woon, maar onze vaste koerier van Mikropakket wou hem wel afleveren.
Mocht die nou na vandaag weer niet traceerbaar zijn of niet goed gaan, breng ik hem zelf even langs!
Fijne dag Willem 🙂
Met vriendelijke groet,
Timothy
11 Maart
Beste Willem,
Hartelijk dank voor uw e-mail! Een mail op de zaterdag mag altijd, maar dit keer was ik wel even van mijn weekend aan het genieten haha ;)!
We zijn blij te horen dat u het horloge hebt ontvangen, ondanks de omstandigheden. Onze excuses voor alle hobbels onderweg, maar we zijn blij dat het is gelukt. Willem, bedankt voor het prettige contact en geniet van uw nieuwe Swatch!
We wensen u een fijne week toe. En wellicht, tot ziens!
Met vriendelijke groet,
Timothy
-20 juni 2024-
Badjassen
De mooie traditie oma’s verjaardag te vieren gaat de derde generatie in. Dat de kleintjes overgrootmoeder niet gekend hebben maakt helemaal niets uit. Kleinkinderen en straks achterkleinkinderen praten bij met ooms en tantes. Ontdekken dat familiebanden niet intens hoeven te zijn om kostbaar te blijven. En het werkt.
De bosrijke locatie met een overdekt terras en uitzicht op een veilige speeltuin bleek een goede keuze. Het speeltuig was kletsnat, maar de regen bleef gelukkig weg. Na een paar rondjes enthousiast aanmoedigen moet grootvader dringend kijken naar de andere gasten. Wandelaars, fietsers en natuurlijk andere families. Eén daarvan onderscheidde zich door witte, warme, lange jassen met brede ceinturen. Als badjassen in de sauna. Gezien de waterkoude op het terras was het gezelschap nauwelijks overdressed. De dames trokken aandacht in de speeltuin; compleet met cocktailglazen en -houding. Wellicht mooi op tinder, maar niet in de vriendenkring. Keurig met een ondefinieerbaar rauw randje.
Op enig moment komt een vader aangesneld van de parkeerplaats. Alle mannen worden gehugd, sommigen met een zoen. De vrouwen moeten het doen met een zoen. De laatste maakt een opmerking. Een licht schouderophalen, een berouwvolle blik, nog twee zoenen, de derde op de mond. Pappa heeft zijn zaterdag gered.
-1 juni 2024-
Statiegeld
..
Het heeft lang geduurd en de retourregeling is niet waterdicht maar de straten tonen minder zwerfvuil. Iedereen blij. Behalve in de flesseninname. Daar wordt het elke week drukker.
De mensen die daar in grote aantallen drankverpakkingen inleveren zie je goeddeels niet terug in de winkel zelf. Hun enorme winkeltassen en vuilniszakken maken duidelijk: het gaat niet om het terugbrengen van thuis gebruikte verpakkingen. Hier is sprake van neveninkomsten. Met behoorlijke gêne sluit je aan naast de buurman voor het inname-apparaat. Mijn opbrengst is doorgaans een Euro. Die verdwijnt achter de donatieknop. Op dat moment voel je je een beetje een hufter. Je vindt het bedrag kennelijk niet echt de moeite waard, maar de buurman wel. Je zou hem jouw emballage kunnen geven, of de bon. Dat voelt als een aalmoes. Dan toch maar de donatieknop.
Een klein jaar later. Eerst kijken hoe druk het is in de flesseninname. Twee zware Vito’s op leeftijd staan hinderlijk in de weg. Voor de schuifdeur een rijtje wachtenden. Onder hen stevige mannen met een enorme kratten vol flessen en blikken. Binnen slaat een innameautomaat op tilt. Die mannen staan niet te wachten op een aalmoes maar op hulp. Volgende week ’s-avonds naar de Limburglaan.
-15 mei 2024-
Arbeidsmigranten, asielzoekers, vluchtelingen. Het is de actualiteit van vandaag. Veldhoven was na de oorlog lange tijd de snelstgroeiende gemeente van Nederland. Het Erfgoedhuis Veldhoven vraagt zich in een serie artikelen af hoe Veldhovenaren in het verleden omgingen met ‘vreemdelingen’.
Sjoerdje Beerens leefde in drie culturen
Merefelt, hoogste etage, uitzicht over Veldhoven. Ideaal voor een ‘starter’ op de woningmarkt, maar ook voor een moeder en oma van 98. Sjoerdje Beerens voelt zich er thuis. Zij vertelt waarom.
“Het was vorig jaar mei. Na 14 jaar in de Valgaten was het tijd voor een woning met zorg bij de hand. Dat geeft rust. Ik was nooit ziek. Toch moest ik na enkele dagen het ziekenhuis in. Longontsteking. Als mijn dochter Liesbeth toen niet bij mij was, had ik het niet gehaald.”
“Ik ben geboren uit Friese ouders. Mijn vader vond in de jaren 20 werk in Duitsland. Hij was melker van beroep maar in Friesland was geen werk te vinden. Friese melkers waren gewild in Duitsland. We woonden op een landgoed. We hadden het er goed. Thuis spraken we Fries. De meeste Duitsers dachten dat we Nederlands spraken. Buitenshuis spraken we natuurlijk Duits. We ervoeren geen problemen. Hoewel. Op de lagere school, met één klas voor kinderen van zeg 8 tot 14, hadden mijn broer, zus en ik het wel moeilijk. Die leraar treiterde en discrimineerde ons. Volgens mij zat hem dwars dat wij keurige kinderen waren die goed mee konden met de Duitse kinderen. Zijn collega’s spraken hem later daarop aan.
We werden er niet op aangekeken dat we arbeidsmigranten waren. Integendeel. De contacten bleven. Nog maar kortgeleden ging ik er met Liesbeth heen, voor het afscheid van een vriendin. En dat terwijl we al sinds 1945 uit Duitsland vertrokken waren.”
“Na de oorlog keerden veel Friezen terug. Duitse soldaten kwamen van het front en wilden desnoods zonder loon werken. Als ze maar te eten kregen en een bed. Friesland bood inmiddels voldoende werkgelegenheid. Ik was toen 20. Een vriendin kreeg kennis aan een man in Hilversum. Zij bood mij onderdak en al snel vond ik er een baan, hulp in een Duits gezin. Dat was geen pretje. Gelukkig leerde ik mijn man kennen en al snel trouwden we. Dat was in dat mooie stadhuis van Dudok in Hilversum. Mijn man was een uitstekende gereedschapsmaker bij Philips NSF. Hij kon naar Drachten. Dat was mooi geweest, maar de functie vond hij onder de maat. Daarop kreeg hij een baan aangeboden in Eindhoven. We startten in de Van Eijkstraat. Het huis was te klein voor vier kinderen. Uiteindelijk konden we naar een groter huis aan de Burg. Van Hoofflaan. Ik heb er zo’n 46 jaar gewoond. De kinderrijke wijk was in opbouw. Mijn zoontje van zes verongelukte bijna in een bouwput. Die was onvoldoende afgesloten. Gelukkig waren we er op tijd bij. Door kinderen maakte ik snel contact. Je afkomst en achtergrond waren niet interessant.”
Aan de muur twee Friese spreuken. Eén luidt: It is mei sizzen net to dwaen; met kletsen alleen kom je er niet. De tweede luidt in het Nederlands: vandaag donkere schaduwen, morgen volop zon. Zij vormen de samenvatting van Sjoerdjes leven: Je moet kansen zien en pakken. Sjoerdje: “Sa is it”.
-31 maart 2024-
Ongenode buitenlandse gasten en petazzi
Stel je voor: de gemeente laat weten dat zij vanwege een ernstig woningtekort jouw huis heeft aangewezen voor huisvesting van vier mannen. Niemand wacht op zo’n toewijzing. In de oorlog was dat een normale procedure.
Ad van der Linden (91) en Cor van Kasteren (85) kunnen er over meepraten, al wordt die periode (1940-1945) wel herinnerd als kind. Beiden kennen nog de leuke voorvallen, de prettige momenten. Toch weten zij uit eerste hand dat inkwartiering echt geen pretje was. Hun verhalen vullen elkaar aan. Logisch als het verleden zo ver is, maar ook zo vers in de herinnering. De vragen worden door beiden beantwoord.
Was de bezetter ook in jullie huis een bezetter, of misschien wel bezitter?
Ingekwartierde soldaten waren niet per definitie de bevelhebber in huis. Een voorbeeld: Om slijtage te beperken hadden de laarzen spijkers in de zool. Als soldaten -met laarzen aan- de trap opgingen werden ze resoluut door moeder naar beneden gehaald. Vader wees er overigens vaak op dat er ook goeie Duitsers waren. Die waren in de meerderheid. Je was bang voor mannen in het zwart, Duitse- en vooral Nederlandse SS’ers.
En aan tafel?
Het systeem was gebaseerd op angst. Je moest schrik voor ze hebben. Delen was er niet bij. Als je geluk had, kreeg je het beschimmelde zuurdesembrood dat zij zelf niet meer lustten. Dieren mocht je niet houden, die vraten immers mee van het weinige voedsel. Je moest zo wel een hekel aan de Duitsers krijgen. De fiets werd in de tuin begraven, een magneet onzichtbaar verstopt achter de meter. Kolenstook werd roofhout uit de bossen. En met het vliegveld in de buurt mochten we ‘s-avonds absoluut geen licht uitstralen. Je lag er ook vroeg in, met z’n vieren in één bed. Bij hun vlucht, vermoedelijk op dolle dinsdag, hadden wij veel schik. Op fietsen, op kar met paard, in wanorde sloegen de Duitsers op de vlucht. Een hele colonne, vanuit België.
Bleef het in huis bij Duitsers?
Bij Cor thuis was dat wel zo, bij Ad lag dat anders. Begin mei 1940 had zijn zwaar zwangere moeder nog een bezoek gebracht aan familie in Venlo/Blerick. Door bombardementen kon ze aanvankelijk niet terug. Dat was misschien de spannendste periode in de oorlog. Die familie kwam na de bevrijding naar Veldhoven. Het ging wel, al werd er soms voor 22 man gekookt. Je moest creatief zijn. Zo had je Philiprak uit de kantine van Philips en nog zo’n creatieve vondst, Petazzi: aardappelen met wat erbij. Er kwamen ook nog Engelsen. Die werden vanuit Boxmeer ingekwartierd.
Britse kostgangers waren makkelijker?
Hun positie was natuurlijk die van winnaar. Belangrijker vinden Ad en Cor het verschil in mentaliteit. De Duitsers hadden op het laatst niets meer uit te delen. De Britten wel en deden dat ook.Toch had de familie Van Kasteren tot in de jaren vijftig nog contact met de Duitse familie Oys. Aan de basis daarvan lag volgens Cor het besef dat de oorlog uiteindelijk alleen maar verliezers kent.
-30 maart 2024-
Francien en Noud
De verhalen van Francien Somers (69) en Noud van Beek (71) gaan over hun moeders, Oekraïense vrouwen. Ondanks de leeftijd hadden deze vrouwen al veel meegemaakt voordat zij naar Veldhoven kwamen.
Hun geschiedenis gaat zo’n 90 jaar terug in de tijd. In de jaren dertig van de vorige eeuw lukt het Stalin niet om Oekraïne onder de knie te krijgen. Het enige dat naar zijn mening nog restte was de Holodomor. Oekraïne werd volledig afgesloten van alle voedingsproducten waardoor miljoenen inwoners de hongerdood stierven. Tegen die achtergrond leek de inval van Duitsland op een bevrijding. Snel werd duidelijk dat niets minder waar was. Veel Oekraïners, werden te werk gesteld in de Duitse oorlogsindustrie. De Veldhovense vaders van Noud en Francien moesten ook naar Duitsland.
Noud
“Mijn vader was een 17-jarige sigarenmaker bij Duc George toen hij werd aangewezen voor de Arbeitseinsatz in Duitsland. Dat deed de bezetter niet zelf. De kapelaan had de moeilijke taak om uit alle slechte keuzes de minst slechte te kiezen. Zo werd gekeken naar de gezinssituatie.
Hij werd tewerkgesteld in Oberndorf in de wapenfabriek van Mauser. Mijn moeder wilde na de oorlog niet terug naar het oosten. Zo belandde ze met mijn vader in Zeelst. Na de oorlog stonden Zeelst en de kerk niet open voor vreemde vrouwen. Mijn moeder had in Oekraïne gestudeerd. De nonnen in Zeelst hebben haar Nederlands geleerd. Mijn moeder moest allereerst de catechismus in het Nederlands leren om te kunnen trouwen.”
“In die periode kwamen vier Oekraïense vrouwen naar Veldhoven. Onderling hadden zij veel steun aan elkaar want Veldhoven was toen nog een verzameling van gesloten dorpen en buurtschappen. Alles wat vreemd was, was onbekend, ongewenst. Dat kun je je nu haast niet voorstellen. Bedenk echter dat de angst voor de Koude Oorlog sterk aanwezig was. Ik ben opgegroeid in D’Ekker. Een compleet nieuwe wijk met bijvoorbeeld een onderwijzer uit Goeree Overflakkee. Dat maakte de acceptatie makkelijker. Al bleven we nog best lang ‘halfbloedjes’.”
Francien
“Dwangarbeiders uit Slavische landen moesten “Ost” op hun kleding dragen. Ze werden gezien als “Untermenschen” en door de Duitsers slecht behandeld. Mijn ouders leerden elkaar in Kassel in de Fieseler vliegtuigfabriek kennen. Daar heerste een zeer streng regime. Na afloop van de oorlog trouwden ze in Duitsland en keerden samen terug naar Veldhoven.”
“Vader was welkom maar waarom met een Russin? Mijn moeder voelde zich aanvankelijk opnieuw achtergesteld. Ook mocht ze van de pastoor niet met mijn vader samenwonen. Ze moest eerst de catechismus leren en voor de katholieke kerk trouwen. Na enkele jaren elders, verhuisden mijn ouders terug naar de Locht en werden daar gepest totdat een dorpsgenoot er een einde aan wist te maken.”
“Mijn moeder kon goed kippen slachten. Aanvankelijk voor onszelf, later groeide dat uit tot een bedrijfje. Geleidelijk aan werd er met andere ogen naar haar gekeken. Niet als Rus maar voor wie ze zelf was. We bekijken de situatie in oorlogsgebieden vaak vanuit onze situatie. Vluchtelingen laten wel de ellende achter. Hier een leven beginnen is een ander verhaal.”
-29 maart 2024-
Kammetje
Zaterdagmiddag, begin jaren zestig. Riek, onze hulp in de huishouding, nam mij mee naar haar huis. Ik werd ‘uitbesteed’. Haar broer maakte zich klaar voor de avond. Hij werkte aan zijn vetkuif: eerst water, dan gel en daarna aan het warme achtereind van een stofzuiger. Heel wat anders dan mijn moeders droogkap.
Jarenlang was Wim mijn kapper. De coupe was simpel: alsof ik net van mijn Little Honda (een brommer) stapte. En dat was meestal ook zo. Na vijftig jaar toont zo’n kapsel onverzorgd. Dat begint met de haardichtheid, die met zo’n 80% is afgenomen. Onder dat doorschijnende haar een al opkomende halve maan. Sympathiek slordig gaat over in onverzorgd oud. Om deze teloorgang enigszins toonbaar te houden ‘ga je wat rapper naar de kapper’. De jonge barbier geeft je het gevoel dat je met meer weggaat dan je kwam. In de spiegel herken ik bijna tv-bakker Rudolph van Veen.
In het speelpaleis toverde ik gisteren een kam uit mijn kontzak. De vierde in een jaar tijd, maar de eerste voor mijn kinderen. De oudste viel het meteen op: “Goh pap, dat deed opa ook altijd”. Mijn tweede kind zag een week eerder al gelijkenissen. Ouder worden heeft leuke kanten.
-26 februari 2024-
Heel Holland bakt
Er is er een jarig. Het cadeautje is gekocht. De verpakking is van een museum, dus dat zit goed. De bloemen vallen voordelig uit. Niets staat de trip naar de jarige in de weg.
Behalve dan een wit schaaltje met daarin het eiwit van vier ‘groene’ eieren. Het klinkt onsmakelijk, maar Ottolenghi wijst de weg naar gebakken lucht, verpakt in riet- en kristalsuiker. Daarbovenop tonen van kaneel. Dat lijkt lekker. Een extra traktatie!
Het schaaltje valt kapot, De temperatuurmeter weigert dienst. Toch lukt het om de massa op de juiste temperatuur te krijgen. Na acht minuten kloppen in de keukenmachine is het beslag goed van smaak en stijf. Gelukkig er blijft nog wat op de liklepel. Twee eetlepels geven vorm aan wat uiteindelijk meringues moeten worden. Dat lukt wonderwel. Na 2 uur wachten op 110 GR. C. op het eindresultaat.
Vier eiwitten zijn goed voor 7 prachtige schuimkoppen. Maar dan. Een goede meringue is krokant van buiten en van binnen zacht, niet taai. Bij mij doorgaans wel. The proof of the pudding is in the eating, Met zes gasten aan tafel is dat een uitdaging. Gaan ze mee, of wacht ik een dag of twee? Wachten! Bakken, een spannende hobby.
– 6 februari 2024-
Ivo de Wijs
De gids loodste ons door de LocHal. Op weg naar het Luisterlab passeerden we de portretten van vijf Tilburgse stadsdichters. Ik miste een beroemdheid. “Ivo de Wijs? Maar die was nooit stadsdichter. En hij woont ook niet meer hier.” Roem is vergankelijk.
Ik ben een fan. Hij sprak mij aan door zij cabaret, later zijn teksten en Tilburgse tongval. Dat hij ooit leraar Nederlands was op mijn laatste middelbare school was nauwelijks interessant. Van Gogh was er ooit leerling. Zijn teksten zijn voorbeeldig. De inhoud altijd gelaagd. Soms ‘Light verse’, en altijd in de buitencategorie. Hij schreef voor velen; van Jenny Arean en Samson en Gert tot Youp van ‘t Hek. Ik viel voor ‘De Brug terug’ https://www.nrc.nl/nieuws/2004/06/11/ivo-de-wijs-7689875-a518728 .
Voor mij is De Wijs dus een absoluut bekende Nederlander. Voor velen is hij dat allang niet meer. Op een decembernacht interviewt Lotje IJzerman in het programma ‘Nooit meer slapen’ de oud-radiopresentator. Voor Lotje is De Wijs een man uit een andere tijd. Hij veroverde IJzerman met zijn spontane, ongekunstelde antwoorden. Tien minuten voor afloop moet hij “echt even weg”. Onmogelijk in een life-uitzending. “Geen probleem, we draaien een pauzemuziekje.” Hij was net op tijd voor de afronding. Typisch De Wijs.
– 31 januari 2024-
Harmonie
De Piazza was de klankkast voor een dweilorkest. Een valse start van de muziekavond. In de feestelijk verlichte galerij voor het Muziekgebouw klonk romantische muziek. Dat was beter. De zangeres vertolkte nummers van Melanie. Haar ogen vielen op, haast die van Melanie zelf.
Philharmonie Zuid was in topvorm. Voor de pauze met de gebroeders Jussen op hun best. Het concert was tevens een eerbetoon voor een orkestlid dat na 43 jaar afscheid nam. Ongetwijfeld hebben we hem nog in het POC zien spelen.
De wachtrij bij het herentoilet was lang. Een vrouw werkte zich naar voren met twee glazen wijn. “Ik drink jouw wijn ook op, we zijn al laat”, riep zij richting urinoirs. Een dissonant? Haar man draaide zich om en ging onzeker haar kant op. Hand aan de broek. Broek, gulp ceintuur, alles los. “Pak jij de glazen schat, dan trek ik de zaak omhoog? Recht blijven staan.” Niks dissonant, harmonie.
Terug naar de auto hoorden we Zuid-Amerikaanse muziek uit een JBL-boxje. De straatartiest bood alleen maar zicht op zijn ritmisch bewegende bovenlichaam. Een kunstenaar moet zijn grenzen kennen. Thuis wordt de sfeer abrupt onderbroken. Wifi weigert. Waar bleef de tijd van slechts één druk op één knop?
– 27 januari 2024-
Knuffel
“Hallo, u bent vast de opa van Boris. Ja, dit is de rij. Mijn kleinkind staat daar. Het ging toch nog snel met uw schoondochter. Ach ja. De tamtam hè? Gaat het goed met moeder en dochter? Doet u de hartelijke groeten?” “Dat zal ik doen, nog een fijne dag mevrouw.“ “Hoe weten ze dan van wie?” “Half lang blond haar, sprekende ogen en een prettig warme stem.” “U zegt het.”
“Hai. Ik ben Ginger. Mijn moeder heeft twéé kindjes in haar buik”. “Zo, daar kan Boris’ moeder niet tegenop. Duurt het nog lang?” “Nee hoor. Ze komen na de skivakantie”.
“Boris, wil je met Marc meelopen?” “Opa! Hij heet geen Marc. Hij heet Maurits!”
Net als opa vindt Boris nieuwe omstandigheden bij voorbaat spannend. Het verkeer rondom de school is voorkomend als opa met bakfiets komt aangeslingerd. Hoe lomp sluit zich daarentegen de rij disproportionele gevulde SUV’s. Voor diezelfde opa, maar dan gehuld in zwarte jas met opstaande capuchon. Door de regen op weg naar de eigen auto.
‘s-Avonds wordt op bed de dag nog eens doorgenomen. Een zusje erbij, met opa naar school. Gelukkig gingen de knuffels mee uit logeren. Dat helpt, ondanks de afgrijselijke grijns van die dino.
-20 december 2023-
Pasmans
“Goedemorgen, met Pasmans. Wat kan ik voor u betekenen? Jazeker. We bezorgen op zaterdag. Heeft u een zakelijke rekening? O ja. Ik zie het. Waar moet het boeket naar toe? Uw adres? Om 08.30 u.? U verrast uw echtgenote bij het ontbijt? Dat kunnen we niet beloven. Op particuliere adressen kunnen we helaas geen tijden afspreken. Slechte ervaringen. Dan moet uw vrouw lang in bed blijven. We beginnen om 09.00 u. Nee hoor, thuisblijven hoeft niet. Wij komen nooit tevergeefs. Er is altijd een buur die de bloemen aanneemt. U krijgt dan het huisnummer op een briefje.
Welke stijl, sfeer, moet het boeket hebben? Wilt u een bepaalde kleur of vorm. Een hoog plukboeket of een biedermeiertje? In deze tijd doen we veel met rood en kerstaccenten. Die zijn dan in zilver of goud gespoten. Nee. Aan engelenhaar doen we niet en ook niet aan spuitbussneeuw.
Laat ik de vraag anders stellen: hoeveel wilt u uitgeven? Ja, daar kunnen we wel wat mee. U wilt kleurrijk en een staand boeket? Wat mag er op het kaartje staan? “45 Jaar”. Bent u al 45 jaar samen? Gezien de boeketwensen heeft u vast een levendige relatie. Ik wens u zaterdag veel plezier.”
-9 december 2023-
Het sinterklaasjournaal
Het Sinterklaasjournaal was al de hele week in de ban van een gezagscrisis in het Grote Pietenhuis. Een aantal Pieten vond het niet eerlijk dat zij niet zelf hun schoen mochten zetten. De hoofdpiet had dat verboden. Hij vond dat er geen ruimte was voor ongemakkelijke wensen in aanloop naar 5 december. Gelukkig riep de Sint zijn hoofdpiet tot de orde. Hij sprak: als veel pieten iets belangrijk vinden dan moet je daarmee rekening houden. Inmiddels gaan kinderen in het land aan de slag. Zij zetten schoenen klaar met iets erin. Voor de pieten. Probleem opgelost. Zo klaar als een klontje.
Aansluitend besteedde het jeugdjournaal aandacht aan de leerlingen van een islamitische basisschool. Kortweg snapten zij niet waarom ze strakjes niet meer welkom zouden zijn in hun eigen land. Zij hebben de koran, anderen de bijbel. Ook geloof. Zij doen allemaal hun best en vinden het fijn in hun land. De onzekerheid spatte van het scherm.
Mijn kleinkinderen van vijf en zes jaar waren in gedachten nog bij het pietenoproer. Zij kregen het item op het jeugdjournaal niet mee. Ik hoefde dit probleem dus niet uit te leggen. Gelukkig maar, het was me niet gelukt. Zo klaar als een klontje.
-26 november 2023-
Make a wish
“Dag meneer. Sorry. Ik trek u de kou in. Kent u ‘Make a wish’”? “Ja”, zei ik, maar dat hoorde zij niet. Op mijn leeftijd is het raden naar de leeftijd van het mooie meisje. Ik hoorde haar ook niet, dacht aan de keren dat ik collecteerde. Met een degelijke bus, met sleuf waarin tandjes. “Dat mag niet meer, meneer. Te gevaarlijk, met zo’n grote opbrengst over straat. Wij hebben een loterij. U bepaalt wanneer u stopt. Maar daar gaat het natuurlijk niet om.”
Ik verwachtte de buurvrouw aan de deur. Een collectant is ook welkom, maar alleen voor eenmalige betalingen. Andere acties vergeet ik te annuleren. Dat is hun verdienmodel. “Het gaat natuurlijk om de kinderen in ziekenhuizen met nare witte kamers. Die halen we een dag uit die ellende. Misschien heeft u ook jong in een ziekenhuis gelegen. Ik weet nog wel toen ik jong was….”
Ach kind, er zit misschien wel 50 jaar tussen jou en mij en jij kijkt al terug op jouw jeugd. Blijf er nog even want herinneringen worden snel voltooid verleden tijd. Dat zei ik allemaal niet. Als ik toch meedoe, doe ik dat dan omwille van het mooie meisje? Schande, oude man!
-3 november 2023-
Zorro
“Hai Francesco, rustig vandaag. De andere twee met vakantie? Ik heb nog een vriendje doorgestuurd. Hij was zeer tevreden. Een wat lange man, enigszins gezet. Een donkere bril maar niet zo uitgesproken als die van mij. En een enorme bos haar.” “Oh ik weet het al. Zorro! Ja zo noemden we hem. Op een bepaalde manier wel verfijnd, misschien wat stijlbewust, maar vooral ondeugend. Ja, dat haar was een hele klus. Vorige week kwam hij weer terug. Zijn vrouw was zeer tevreden, vertelde Zorro. En dan is het goed.”
“Met Rodney en Pedro op vakantie is het rustig in de zaak. Dat geeft tijd voor onze klanten. Het contact is toch al wat moeizaam. Ik spreek Engels, de meeste Zeelstenaren ook, maar durven niet. Ik kan nu mijn klanten uit die verlegenheid trekken. Ik snap het wel. Zelf heb ik het Engels in Portugal op straat moeten leren. Wat ook speelt, veel klanten zijn ver weg met hun gedachten. Ze liggen er ontspannen bij”.
En Zorro? “Barbershop Retro 36? Ongelooflijk goed. Ze trekken moeiteloos 50 minuten voor je uit. Perfecte coup voor € 25. Weet je? Ik ben er in slaap gevallen. Dus gaf ik € 5 fooi, gênant gewoon.”
-17 september 2023-
Omanido
Van Kooten en De Bie voor PTT, John Cleese voor Giroblauw. Dat kon niet beter. Nieuwe speler op de telecommunicatiemarkt Orange zette Leslie Nielsen in zo’n vijf commercials, https://www.youtube.com/watch?v=ltSlYhNugDg. Ook historisch. Orange werd T Mobile.
Op 6 september een mail van Odido. Ik dacht meteen aan OMANIDO, Oud Maar niet Dood. “Hallo, we hebben een berichtje voor je. Vanaf nu gaat T Mobile verder als Odido. (..) Nieuw en toch ook weer niet. (..) Waarom deze verandering?” De mail geeft de keuze uit drie antwoorden. Het korte antwoord is een herhaling van de mail: “Omdat het tijd is voor een nieuw geluid. Om te laten zien dat het anders kan, menselijker. Zodat iedereen kan meedoen en daar plezier aan beleeft. We stellen ons graag aan je voor.” Zielloze tekst, wellicht opgesteld door AI-software.
Als je de boodschap niet meer begrijpt word je oud. Al 25 jaar een tevreden klant, maar kennelijk iets gemist. Voel me ietwat bedrogen. Past de toonzetting niet meer bij de doelgroep? Of ik niet? Misschien gaat het om een historische marketingactie met als knaller de onthulling van de betekenis achter Odido. De eerste verrassing is binnen. Voortaan betaal ik factuurkosten, meer dan 10% van de abonnementskosten.
–15 september 2023-
Paradox
“Op tien voor twee. Geen decolleté, wel de aanzet. Kleur kleding Barby. Uitstraling zomerfruit.” “Hakken?” “Champagne, hoog, geen stiletto”. “Nee, natuurlijk niet. Een gemeentesecretaris.”
Vergaderingen buiten de eigen gemeente waren regelmatig een genoegen. De visuele beperking van de collega boden de mogelijkheid om uitgebreid te beschrijven wat er zoal te zien was bij de ‘vergadertijgers’. De omschrijvingen hadden betrekking op alle gesprekspartners, inclusief lichaamstaal en gezichtsuitdrukking. Van fout heteroseksueel gedrag was dus geen sprake. Roddelen ook niet. Hooguit wat scheidend Tweede Kamer-nestor Kees van der Staay ‘het politieke landschap samen verkennen’ noemde. Toegegeven: we hadden er beiden veel plezier in.
Met een gezichtsvermogen van 10% gaat het landschap niet volledig aan hem voorbij. De beschrijvingen voelden soms als een guilty pleasure. Totdat hij mij uitlegde dat het niet delen van wat de moeite waard is een vorm van discriminatie zou zijn. “Jij ziet wat ik niet zie. Als je er niets over zegt plaats je mij op afstand. Immers: als ik zou zien zouden we delen wat we zien. En bovendien: door jouw omschrijvingen geef jij je bloot. Zo weet ik hoe jij de situatie beoordeelt.”
De boodschap is dus duidelijk. Geen grappen maken over minderheidsgroepen is politiek incorrect gedrag.
-27 augustus 2023-
71
In vergelijking met een verjaardagsfeestje is een reünie klein bier. Je gaat in de hoop dat je de mensen nog kent die je aankijken of zelfs aanspreken. Het liefst spreek je zelf het mooiste meisje van de klas aan. Maar dat durf je niet, evenmin als toen. Op een verjaardag behoor je iedereen te kennen. Het gezelschap is niet groot, vluchten in een rustig hoekje zou onbeleefd zijn.
Dát gezicht ken ik. Ik zat bij hem op school, maar welke? 55 jaar geleden had ik er al vijf opzitten. Of was het de hockeyclub? Kleine snor, gesoigneerd. Zijn vrouw was kapster. De lokale Rutger Houwer komt binnen. Moeiteloos doorstaat hij de keuring van nagenoeg alle aanwezigen: volle kop met haar, licht ironische blik uit ideaalblauwe ogen, eigen tanden en de rug zo recht als op zijn eerste date; vermoedelijk 60 jaar geleden. Al is het pas een uur of wat, op het laatst kent iedereen iedereen.
Bij het weggaan geeft de eregast een heel koude hand. “Je weet het hè? Als een vrouw een koude hand heeft, dan heeft zij ook warm bloed.” “Ik heb het altijd al gedacht, maar je nooit durven vragen”. Een zoen is de beloning.
-21 augustus 2023-
Meneer Ducas
“Met SWOVE, met Helmi”. “Dag Helmi, Willem. Ik sta al een tijdje voor de deur van meneer Ducas. Voelt niet lekker. ” “Ik geef je de code van het sleutelkastje”. “Zal ik ook in de slaapkamer kijken?” Je hoeft het niet te doen hoor.” “Ik kijk wel even.” “Met SWOVE, met Helmi.” “Meneer Ducas is niet hier, ik laat de maaltijd achter.”
“Dag meneer Ducas, uw maaltijd.” “Dank u wel. Wat moet ik daarmee?” “Bedoelt u de zwarte doos, naast uw bord?” “Ja, die staat al een tijdje hier op tafel. Ik weet bij God niet waarom.” “Daar zit uw maaltijd in. Net als in deze doos. Dié doos heb ik gisteren hier neergezet.” “O. En waarom weet ik dat niet? Ik kan mij er niets van herinneren.” “U was gisteren niet thuis en daarom heb ik de doos achtergelaten. U kunt nu de nieuwe maaltijd gebruiken. In het weekend warmt u de oude maaltijd op in de magnetron.” “Dat lukt mij niet meer. Neem maar mee terug. Waarom komt u elke dag langs?” “U krijgt elke werkdag uw maaltijd thuisbezorgd. Kan ik nog iets voor u betekenen?” “Nee, dank. Ik zit mijn tijd uit. Het is niet anders.”
-2 augustus 2023-